کلمات اصیل لری را در اینجا بنویسید یادگارنگاهی به زندگی سردار جمعه خان براهویی ممسنی
سرزمین باستانی سیستان،خاستگاه خاندان رستم قهرمان نامدار ایران ،در تاریخ ایران زمین جایگاه ویژه ای دارد.ممسنی ها كه خود را وارثان بلافصل رستم می دانند،از دوران سلسله كیانی متعلق به عصر حماسی تاریخ ایران تا عهد ملوك كیانی حاكم بر سیستان،كه از زمان یعقوب لیث صفاری تا زمان قاجار بر سیستان حكومت می كردند،ازمرزداران و مدافعان این بوم و بر بوده اند.
طوایف مختلف ممسنی تبار ساكن در سیستان و بلوچستان ایران ،به زبان های بلوچی و سیستانی سخن می گویند.ایل ممسنی یا محمد حسنی مستقر در بلوچستان پاكستان به زبان های بلوچی ، براهویی و اردو، و ممسنی های جنوب افغانستان به زبان های بلوچی،فارسی و پشتون صحبت می كنند.
تحت رهبری سردار محمد خان ممسنی از استان فارس به سیتان و بلوچستان مهاجرت كردند.براهویی های ممسنی تبارسیستان و بلوچستان، بازماندگان همان مهاجرین اند كه كه به دلیل سكونت بین قوم براهویی،با گذشت زمان ،زبانشان تغییر كرده و براهویی نامیده می شوند.
تاریخ سیاسی براهویی ها از زمان نادر شاه شروع می شود.اشرف افغان پس از شكست از نادر و در حین فرار به سوی افغانستان بوسیله ابراهیم خان براهویی كشته شد.نادر پس از رسیدن به حكومت ایران ، نصیر خان براهویی را به حكومت بلوچستان منصوب كرد.بعد از قتل نادرشاه در سال 1
بخشی از ممسنی ها ی سیستانی در زمان هخامنشیان در استان فارس ساكن شدند و در طول هزاران سال روابط بین ممسنی های فارس و سیستان ادامه داشت .در دوره صفوی ایل ممسنی مقیم استان فارس قدرتمند ترین ایل جنوب ایران بود.در زمان شاه عباس كبیردر حدود بیست هزار ممسن
ی160قمری ، نصیر خان براهویی به كمك شهباز خان ممسنی حكومت محلی مقتدری در بلوچستان تشكیل داد.
اكثریت براهویی های مقیم سیستان ایران ،از تیر ه های ایل ممسنی هستند و در سیصد سال اخیر از متحدین طوایف سیستانی هم تبار خود، یعنی شهركی ها و سرابندی ها بوده اند.
سردار علی خان حاكم بومی سیستان از طایفه سرابندی ممسنی ،در سال 1269قمری پرچم ایران را برفراز مركز حكومتی اش در سكوهه سیستان برافراشت.در سال 1284 ناصرالدین شاه به دنبال بروز درگیری بین سران خاندان سرابندی ،با اعزام لشكری به سیستان ،تعدادی از بزرگان سرابندی و شهركی را دستگیرو به تهران تبعید كرد و حكومت این ناحیه را به امیر علم خان حشمت الملك سپرد.
ردار پسند خان ،مسئولیت سرپرستی طایفه براهویی سیستان و حفاظت ازبخشی از ناحیه مرزی رابه عهده گرفت.
در زمان مظفرالدین شاه ،محمد علیشاه و احمد شاه قاجار،حكومت مركزی ایران بسیار ضعیف بود وعملا
در 1287 حكومت ناصرالدین شاه رای كمیسیون مرزی ایران و افغانستان با حكمیت انگلیسی ها را در خصوص تقسیم سیستان بین ایران و افغانستان پذیرفت ،و سرسپردگی حكومت قاجار به بیگانگان را اثبات كرد.
با وجودیكه امیران خاندان علم برای سیستانی ها حاكمانی بیگانه و غاصب محسوب می شدند،مردم سیستان برای حفظ امنیت منطقه و پاسداری از مرزهای ایران كه همواره در معرض حملات راهزنان افغانی قرار داشت، ناچار به همكاری با حكومت قائنات و سیستان بودند.
سردار جمعه خان در سن 14 سالگی در كنسولگری روس در سیستان مشغول به كار شد.در آن زمان روسیه از ایران، و انگلیس از افغانستان حمایت می كردند.سردار جمعه خان پس از درگذشت پدرش
س" نفوذی در مناطق ایلیاتی و نواحی مرزی نداشت.بخشی ازناحیه مرزی ایران و افغانستان كه حوزه استحفاظی سردار جمعه خان بود از نا امن ترین این مناطق محسوب می شد.
سردار جمعه خان با كمك نفرات تحت فرمانش كه بیشتر آنها از تیر ه های براهویی ممسنی بودند، به مدت 60 سال آرامش و امنیت را در منطقه وسیعی كه از زاهدان تا قائنات گسترده بود،برقرار نمود.در یكی از زد و خوردهای بین سردار جمعه خان و راهزنان افغانی،هفتاد نفر از انان كشته شدند.
سردار جمعه خان در آغاز كار فرماندهی واحد قره سواران را به عهده داشت.بعدها این واحدها به پاسگاه های امنیه و ژاندارمری تبدیل شدند.مركز فرماندهی پاسگاههای مرزی در سفیدابه مستقر بود. با شكل گیری ارتش نوین ایران در زمان رضاشاه،سردار جمعه خان در ارتش به خدماتش ادامه داد.
سفر رضاشاه به سیستان و بلوچستان به زاهدان تغییر نام یافت وبه سرعت مراحل رشد و ترقی را طی كرد.بعد از گذشت چندین سال زاهدان به عنوان مركز فرمانداری سیستا
سردار نظر جان و رحیم خان از دیگر بزرگان براهویی بودند كه در عملیات مرزی و مبارزه با سارقین و راهزنان مسلح افغانی ، با سردار جمعه خان همكاری می كردند.
به دلیل تلا ش های بی وقفه سردار جمعه خان در برقراری امنیت و سركوب مهاجمین افغانی،حكام سیستان و قائنات بارها از حكومت مركزی درخواست تشویق ایشان را نمودند. مدال شجاعت اهدایی از طرف مظفر الدین شاه قاجار به او از قدیمی ترین نشان های افتخار دوران خدمت نظامی اش می باشد.در زمان احمد شاه و رضاشاه ،به دلیل شایستگی در انجام امور محوله بارها مورد تشویق قرار گرفت.
چندین ابلاغ تشویقی سردار جماخان بوسیله ارفع الممالك(1299 -1301 ) اولین حاكم دزداب،و جانشین او امیر معصوم خان خزیمه علم ملقب به حسام الدوله امضاء شده است.
روستای دزداب در اولین
ن و بلوچستان انتخاب شد.
استقرار حكومت رضاشاه باعث ایجاد تحولات عمیقی در منطقه گردید.برنامه خلع سلاح و اسكان عشایر و تغییر لباس منجر به بروز در گیری هایی در سیستان و بلوچستان گردید.اجرای دستورات دولت رضاشاه برای سردار جمعه خان كه خود سرپرستی براهوی های چادر نشین را بعهده داشت،كاری دشوار بود،كه توانست با اتخاذ تدابیر لازم به صورتی مناسب آنها را اجرا نماید.
رحیم خان مالكی رییس پاسگاه لوتك ،و از بستگان سردار جمعه خان به دلیل مخالفت با طرح اسكان عشایر و از بین بردن سیاه چادرها ،و عدم اجرای دستور كشف حجاب و كوتاه كردن موی دختران از اجرای دستورات سرهنگ مكری سرپیچی كرد.رحیم خان جهت جلوگیری از درگیری بین واحدهای نظامی خودی و نیروهای اعزامی از مركز، به افغانستان رفت.پس از پادرمیانی سردار جمعه خان ودرخواست تعدیل برنامه ها ی دولت ،رحیم خان به ایران برگشت.
ی سردار جمعه خان به او اعطا گردید و در سال 1335در سن 97 دسالگی با درجه سرگردی از ارتش بازنشسته شد،و در سال 1348 پس از 110 سال عمر پربار درگذشت. سردار جمعه خان در مجموع 83 سال از عمرش را در زمان
در نظام جدید ارتش رضاشاه ، سردار جمعه خان از نایب امنیه به ستوان دومی تغییر درجه داد و عناوین سرداری و خانی او طبق مقررات جدید حذف گردید.در سال 1317شمسی درجه ستوان یكمی ارتش را دریافت كرد.
در سال 1318 عده ای از دشمنان او با ارسال گزارشات مغرضانه،وی را متهم به حمایت از قیام سردار جمعه خان اسماعیل زهی بر علیه دولت نمودند.دادگاه ارتش مدت یكسال سردار جمعه خان را در تهران در بازداشت نگه داشت و به دلیل نبود دلایل مستند در سال 1319 وی را تبرئه كرد.
گفتنی است سردار جمعه خان اسماعیل زهی رییس طایفه بلوچ اسماعیل زهی ممسنی الاصل بود،كه در جنگ جهانی اول با انگلیسی ها جنگید.در زمان رضاشاه با نیروهای دولتی درگیر شد و پس از شكست به شیرار تبعید گردید.پس از این واقعه طایفه اسماعیل زهی ،به دستور دولت، شه بخش نامیده شد.
در سال 1328 شمسی درجه سروا
ن6 پادشاه ایران ،در خدمت به میهن سپری كرد.
سردار جمعه خان نه تنها سربازی فداكار و مرزداری میهن دوست بود،بلكه همواره به مشكلات مردم و مسائل افراد طایفه براهویی رسیدگی می كرد.از كارهای ارزشمند او تشویق اهالی به فرستادن فرزندانشان به مدارس برای سوادآموزی و كسب علم بود .
پس از مرگ سردار جمعه خان ،فرزند برومندش سردار رحمان خان كه خود از مامورین نظامی و از همرزمان پدرش بود، وظیفه خطیر رسیدگی به امور تیره های مختلف براهویی را با كمك و مشورت بزرگان سایر تیره ها انجام می داد. شادروان رحمان خان كه فردی مردم دار بود ،در سال 1363شمسی درگذشت. اکنون فرزندش سردارمحمد عمر خان بزرگ خاندان طایفه براهویی است.
به گفته ونوشته دکتر ایرج افشارسیستانی
عشایر براهویی در بیشتر نقاط بلوچستان، خاصه در زاهدان، خاش، ایرانشهر، سراوان و ... پراکنده اند. دکتر هنری فیلد، این قوم را ایرانی و آریایی دانسته است و تیره های مهم آن را به نام قنبرانی و منگال (مونگال) ذکر نموده است.
طایفه براهویی، در قدیم و تا اواخر دورۀ قاجاریه یکی از قدرتمندترین طوایف بلوچستان و سیستان بوده است. اوج قدرت آنان در زمان نادرشاه افشار بوده است که با تشکیل اتحادیه ای از قبایل مختلف، برای مدت زمانی حکومت عمده سیستان و بلوچستان را در دست گرفتند.
اعلام نتیجه نهایی تایید صلاحیت کاندیدهای ممسنی و رستم
میل اژدهای ممسنی.jpg "تنگ بوان، شهرستان ممسنی")
تنگ بوان، شهرستان ممسنی
شعر لری نورابادی.jpg "عاشورای ممسنی ورستم-عکس وتصویر")
عاشورای ممسنی ورستم-عکس وتصویر
عکس هایی زیبای لری از ممسنی ورستم
ممسنی زیبا + عکس.JPG "عزاداری در امامزاده های ممسنی + عکس")
عزاداری در امامزاده های ممسنی + عکس
عکس عروسی ممسنی
رقص لری
دانلود مداحی لری حاج عباس خسروي